Blog

ÜSTÜN PERFORMANS MODELİ

ÜSTÜN PERFORMANS MODELİ

30 Oct, 2015
By Hasan Tahsin Güngör

Yıllar boyunca, insanların neden birbirlerinden farklı olduklarını, nasıl daha etkili ve başarılı olabileceklerini açıklayan farklı modeller geliştirilmiştir. Bu modellerin birçoğunun ortak noktası ise tek bir boyuta sahip olmalarıdır. Örneğin sadece davranışı, düşünce şekillerini veya kişiliğin farklı açılarını ölçebilmektedirler. Ancak, kişiliğin sadece tek bir boyutuna odaklanmak, bizi biz yapan kişisel zenginliği ve ortaya koyduğumuz farklılıkları gözden kaçırmamıza sebep olacaktır. Bu da dünyayı daha dar bir çerçeveden görüp, kararlarımızı bu doğrultuda almamız anlamına gelir.

Üstün Performans Modeli, insanı dar bir çerçeveden görmek yerine çok boyutlu bir bakış açısı sunmak; kişiliğin ölçülen ve ölçülmeyen tüm boyutlarını birbiri ile ilişkilendirerek resmin tamamını göstermek amacıyla yaratılmıştır. Bu model, sizi siz yapan farklı açıları keşfetmenizi sağlayan ve kolaylıkla anlaşılabilen görsel bir referans kaynağıdır.

Üstün Performans Modeli içten dışarı doğru aşağıdaki sıralama ile oluşuyor;

  • EQ (Duygusal Zeka) – Duygusal zekamızın gücünü nasıl ortaya koyuyoruz?
  • IQ (Zeka) – Beynimizin “işlemci”si ne kadar hızlı?
  • Tutum ve Değerler – Bizi harekete geçirenler nedir?
  • Eğitim ve Öğrenim – Hangi bilgilere sahibiz?
  • Deneyimler – Bizi biz yapan hangi deneyimlere sahibiz?
  • Kişisel Beceriler, Yetenekler – Rezervimizde hangi potansiyel yetenek ve becerileri barındırıyoruz?
  • Kişinin Dünyayı Algısı – Dış dünyayı hangi netlikte algılıyoruz?
  • Davranışlar – Nasıl davranıp, iletişim kuruyoruz? Doğal ve uyarladığımız davranışlarımız nasıl?

TTI Success Insights firmasının yarattığı Trimetrix® Sistemi ve bu sistem çerçevesinde oluşturduğu ürünler Üstün Performans Modeli’nin birbiri ile bağlantılı komponentlerini oluşturur.

üstün_performans

TriMetrix Sistemi; kurum bünyesindeki insan kaynağının güçlü ve gelişime açık yönlerini tanımlayarak, doğru kişilerin doğru işlere yerleştirilmesini sağlayan bir sistemdir. TriMetrix Sistemi, kişileri geliştirip yönlendirerek kaynakların en doğru şekilde kullanılmasına olanak verir; bireysel ve kurumsal performansın arttırılmasını sağlar. TriMetrix Sistemi, işin talep ettikleri ile kişinin sahip olduklarını üç boyutta analiz eder. Bu boyutlar: Davranış Tercihleri (“nasıl” boyutu), Motivatörler/ İtici Güçler (“neden” boyutu), Yetenekler (“ne” boyutu) olarak tanımlanır. Bu boyutların ne anlama geldiğini ve birbirleri ile olan bağlantısını, basit bir Şamandıra modeli ile anlatmak mümkündür.

Davranış Boyutu (Yaptığım şeyleri nasıl yapıyorum?)

Davranışlar, kişilerin çevreleriyle olan etkileşiminin gözlenebilir tarafıdır. Davranış boyutunda, NASIL davrandığımız ele alınır.

Doğal davranışlarımız; herhangi bir uyarlama yapmaya gerek duymadığımız, kendimizi rahat hissettiğimiz “pijamalı” halimiz gibidir. Genelde kendimizi rahat hissettiğimiz ortamlarda bu davranışlarımızı sergilediğimiz gibi, fazla stres veya baskı altında da kendimizi daha rahat hissettiğimiz bu davranışlara geri dönme eğilimi gösteririz.

Uyarlanmış davranışlarımız ise, iş ortamı, okul ortamı gibi uyarlama yaptığımız ortamlarda, ortamdan aldığımız mesajlara veya sinyallere göre, kısacası bulunduğumuz ortamın gereklerine göre sergilediğimiz davranışları ifade eder. Bu davranışlar şamandıranın suyun üzerinde kalan kısım gibi, nedeni her zaman anlaşılamasa bile herkesçe gözlemlenebilen davranış tarzımızdır.

Davranışlarımızın farkında olmak neden önemlidir?

Doğal tarzımızdan uyarlanmış tarzımıza geçmek, mutlaka bir çaba ve enerji gerektirecektir. Eğer bu uyarlamanın seviyesi çok fazlaysa, kişi bir süre sonra yorulabilir, bulunduğu ortam veya yaptığı iş onu çok fazla zorlayabilir, stres altına sokabilir. Ayrıca kişi yanlış mesajlar aldığı için yanlış bir uyarlama yapıyorsa, bu durum hem onu mutsuz edecek, hem de potansiyeline olumsuz şekilde yansıyacaktır.

Kendimizi keşfetmek, davranışlarımızı anlamak, özellikle de işimizin gerektirdiği davranış özelliklerini bilerek hareket etmek ve uyarlama yapabilmek, başarımızı arttıracak ve bizi mutlu edecektir. Çevremizdeki kişilerin davranışlarını anlamak ve farklılıkları yönetebilmek ise, hem biz, hem de ekibimiz açısından çok daha önemli bir kazanım olacak, hayatımız kolaylaşacaktır.

Motivatörler (İtici Güçler) Boyutu (Yaptığım şeyleri neden yapıyorum?)

Günlük hayatta, her gün fikir üretmemizi, karar vermemizi ve harekete geçmemizi gerektiren pek çok olayla karşılaşıyoruz. Karşılaştığımız bu karar verme anlarında sahip olduğumuz değerler ve tutumlarımız doğrultusunda kararlar alıyoruz.

Deneyimlerimiz, yaşantımızdaki olaylara dair inançlarımızı; bu türlü konulardaki edindiğimiz türlü inançlar ise pek çok kez tekrarlandıktan sonra değerlerimizi oluşturur. Sahip olduğumuz değerler ise, yaptığımız şeyleri NEDEN yapıyoruz sorusunun cevabıdır. Şamandıranın ortasında dengeyi sağlayan ve şamandıranın savrulmasını önleyen kısım gibi, İtici Güçler/Motivatörler boyutu da yaşamımızda bizi heveslendiren, harekete geçiren, motive eden güçleri ifade eder.

Motivatörlerimizin farkında olmak neden önemlidir?

Eğer hayatta bizi motive eden ve harekete geçiren sebepler, yaptığımız iş tarafından da talep ediliyorsa ve ödüllendiriliyorsa, o işte mutlu olma ve performansımızı arttırma olasılığımız çok daha fazla olacaktır. Örneğin öğrenme motivasyonumuz çok yüksekse, bir şeyleri araştırmak, öğrenmek, bilgi edinmek ve bunu paylaşmak bizi mutlu ediyorsa; öte yandan yaptığımız iş de sürekli öğrenmemizi ve kendimizi geliştirmemizi gerektiriyorsa, o işte başarılı ve mutlu olma şansımız, kuruma bağlılığımız ve performansımız çok daha yüksek olacaktır. Diğer taraftan, eğer temel motivatörlerimiz, işin gerektirdiği kadar yüksek değil veya başka yönde ise, bunu fark ederek işin gerektirdiği bakış açısı ile bakmayı öğrenmek ve kendimizi geliştirmek mümkündür.

Yetenekler Boyutu (Yaptığım şeyi “ne”yi kullanarak yapıyorum?)

Yetenekler, değerlerimizin ve davranışlarımızın kaynağını aldığı, doğal olarak sahip olduğumuz potansiyeli ifade eder. Davranış tercihlerimiz ve itici güçlerimiz, yaptıklarımızı “nasıl” ve “neden” yaptığımıza ışık tutarken; kişisel yetenekler, yaptıklarımızı “NE” ile yaptığımız sorusunu yanıtlar. Kişisel Yeteneklerimiz, doğal olarak sahip olduğumuz potansiyel, yani yeteneklerimizdir. Farklı alanlarda sahip olduğumuz potansiyeli günlük hayatta sergilediğimiz davranışlarımıza yansıtalım veya yansıtmayalım, bir takım alanlarda yetenek sahibiyizdir. Bu sebeple hangi alanlarda doğal olarak yetenekli olduğumuz konusunda bize sunulan bilgi çok değerlidir; bu bilgi, davranışlarımıza yansımayan potansiyelimizi de keşfetmemize, gelişime açık yanlarımızı görmemize ve anlayabilmemize olanak tanır.

Yeteneklerimizin/potansiyelimizin farkında olmak neden önemlidir?

Şamandıranın toprağa yakın olan kısmı gibi, bu yeteneklerimiz de çoğu zaman kendimizin bile farkında olmadığımız veya yeterince değerlendiremediğimiz bir derinlikte olabilir. Önemli olan bu yeteneklerin farkına varmak, kendimize ve işimize nasıl daha fazla değer katabileceğimizi görmektir. Çünkü potansiyelimizin yüksek olduğu konularda daha az bir çabayla, daha kısa sürede katma değer yaratma ve başarıya ulaşma şansımız olacaktır.

YORUMLAR

Henüz yorum yok, ilk olun!

YORUMUNUZU YAZIN

BLOG KATEGORİLERİ

ÖNCEKİ BLOG YAZILARI

LİDERLER İÇİN 3 TÜYO: GERİ BİLDİRİMLERİNİZİ NASIL GELİŞTİRİRSİNİZ?

LİDERLER İÇİN 3 TÜYO: GERİ BİLDİRİMLERİNİZİ NASIL GELİŞTİRİRSİNİZ?

16 Nov, 2016

En son ne zaman bir çalışanınıza yapıcı bir geribildirim verdiniz? Hiç onlara...

Devamını oku

PROFESYONEL BİR BİYOGRAFİ YAZMANIZ GEREKİYOR, PEKİ ŞİMDİ NOLCAK?

PROFESYONEL BİR BİYOGRAFİ YAZMANIZ GEREKİYOR, PEKİ ŞİMDİ NOLCAK?

08 Nov, 2016

Sizi ve Sunumunuzu Satan Bir Konuşmacı Biyografisi Nasıl Yazarsınız? Bir profesyonel...

Devamını oku

ZEKİ ÇALIŞANIN İŞLERİ ERTELEME KILAVUZU

ZEKİ ÇALIŞANIN İŞLERİ ERTELEME KILAVUZU

31 Oct, 2016

Ah, iş erteleme. En son ne zaman iş yerinizde iş ertelediğinizi hatırlıyor...

Devamını oku

ANLAMLI İLETİŞİM İLE KÜLTÜR VE KAZANÇ OLUŞTURUN

ANLAMLI İLETİŞİM İLE KÜLTÜR VE KAZANÇ OLUŞTURUN

26 Oct, 2016

Sizi Neyin Motive Ettiğini Bilmek Nasıl İletişimi Geliştirir? İş yerinden biriyle...

Devamını oku

İŞ YERİNDE BİLİNÇSİZ ÖNYARGIYI YENMEK İÇİN 6 STRATEJİ

İŞ YERİNDE BİLİNÇSİZ ÖNYARGIYI YENMEK İÇİN 6 STRATEJİ

24 Oct, 2016

Kurum liderlerine iş yerindeki bilinçsiz önyargının etkilerinin farkında olmaları...

Devamını oku